Chopiniana – 13. Dni Fryderyka Chopina

NOKTURN

11–20 września 2015

Kolejny, już trzynasty (a więc wyjątkowo szczęśliwy), raz spotykamy się z twórczością Chopina i jego czasów – tym razem widzianych przez pryzmat formy nokturnu. Pięć koncertów kameralnych złoży się na program, którego nurtem przewodnim będzie noc i jej różne wcielenia w muzyce. Chociaż Chopin nie był twórcą gatunku zwanego nokturnem, to właśnie jego nokturny, łączące śpiew wywodzący się z klimatów operowego bel canto z romantycznym przeżyciem nocy w jej wszystkich aspektach: tęsknoty, melancholii, niepokoju i grozy, uchodzą za najdoskonalsze wcielenie tej par excellence romantycznej formy.

Kolejne odsłony festiwalu ukażą nam nokturny Chopina w różnych perspektywach. A więc jego początki, dojrzałe nokturny zestawione z kompozycjami jego wielkich przyjaciół: Schumanna i Liszta, kompozycjami o nocnym charakterze, ale nie nazwanymi nokturnami. Schumannowskie Nachtstucke eksponują bardziej fantastyczne klimaty.

Nokturny mają wiele z pieśni. „Nokturny” Chopina doczekały się licznych transkrypcji na skrzypce lub wiolonczelę. Transkrypcje pieśni romantyków i nokturnów Chopina zaprezentuje w swoich opracowaniach najwybitniejszy wiolonczelista polski młodego pokolenia Marcin Zdunik.

Noc, która zaczyna się zmierzchem zmierza ku świtowi. Ten klimat poranka, nie jest obcy niektórym nokturnom Chopina, a jeszcze bardziej widoczny jest w twórczości najbardziej może enigmatycznego kompozytora francuskiego przełomu wieków – Gabriela Faure. Jego 13 nokturnów stanowi unikalny, i porównywalny z chopinowskim cykl, przy tym bardzo rzadko w Polsce wykonywany.

Na zakończenie, w świat Chopina, wprowadzą nas  serenady Mozarta. Jedna na instrumenty dęte i druga, najbardziej znana, na kwintet smyczkowy, zawierająca  w swoim tytule noc (Eine kleine Nachtmusik). Noc Mozarta to noc plenerowa, noc ogrodów w których słychać muzykę.

Chopiniana to nie tylko koncerty. Już po raz trzeci w ramach festiwalu odbędzie się (tym razem w Płocku) edukacyjna gra miejska pt. Muzyka nocy wpisująca się, jak zawsze, w tematykę festiwalu. Utrzymana w charakterze detektywistyczno-przygodowej gra w niecodzienny ciekawy sposób przybliży jej uczestnikom formę nokturnu i jej miejsce w twórczości Chopina.

Lech Dzierżanowski